هرآن چیزی که از یائسگی باید بدانید

یائسگی (menopause) چیست؟

یائسگی یعنی قطع کامل قاعدگی ها

کلیماکتریک (climacteric)

عبارت است از فرایندی که طی آن یک خانم از مرحله باروری وارد مرحله ناباروری می شود.

انواع یائسگی

یائسگی فیزیولوژیک:

در فرایند طبیعی پیری و در اثر از کار افتادن تخمدانها رخ می دهد.

یائسگی مصنوعی:

در سنین پایین تر در اثر دارو یا خارج کردن تخمدانها اتفاق می افتد.

سن یائسگی

سن متوسط یائسگی 51 سال می باشد ولی در 4 % موارد یائسگی قبل 40 سالگی رخ می دهد که به آن یائسگی زودرس گفته می شود.

مشکلات شایع دوره کلیماکتریک و یائسگی

گر گرفتگی(Hot flasher)

شایعترین و ناراحت کننده ترین علامت است و تا 80% موارد در ماههای اول یائسگی این علامت وجود دارد.
مشخصه آن احساس گرما در قسمت فوقانی بدن و صورت است که با تعریق و تپش قلب ، سرگیجه، ضعف و حتی سنکوپ همراه است.این حالت بیشتر در شب رخ داده و حتی فرد را از خواب بیدار می کند.

در درمان این حالت ، داروهایی مثل استروژن ، پروژسترون ، آگونیست های آلفا آدرنرژیک و برخی ضد افسردگی ها کمک کننده است.

استئوپروز

نوع اولیه آن 95% موارد استئوپروز یائسگی را تشکیل می دهد و علت آن کاهش استروژن است که با مصرف سیگار ، الکل و قهوه تشدید می شود.

استروژن با افزایش جذب روده ای کلسیم ، کاهش برداشت استخوانی و کاهش دفع کلسیم مانع اسئوپروز می شود به همین دلیل بعد یائسگی با حذف اثر مفید استروژن شیوع استئوپروز به سرعت افزایش می یابد.
نوع ثانویه استئوپروز 5% مواد را تشکیل می دهد که در اثر مصرف کورتون ، هپارین ، هیپوپاراتیروئیدی ،
هیپوتیروئیدی ، نارسایی کلیه و هیپرآدرنالیسم است.

از عوارض استئوپروز ، افزایش خطر شکستگی به ویژه در تنه مهره ها ، انتهای رادیوس و گردن استخوان ران می باشد . شکستگی قدیمی مهره ها در سن بالا ، باعث دفورمیتی فقرات و کیفوزیس می شود.

برای کاهش استئوپروز بعد از یائسگی ، ورزش ، مصرف کپسولهای کلسیم و ویتامین D و کاهش مصرف فسفات و پروتئین حیوانی ، الکل ، سیگار و قهوه کمک کننده است و در صورتی که منع مصرف وجود نداشته باشد استفاده از استروژن و پروژسترون بلافاصله بعد یائسگی زیر نظر متخصص باید شروع شود.

آتروفی ژنیتال

بدلیل نبود استروژن خشکی واژن رخ می دهد که باعث ایجاد سوزش می شود. این مشکل با استروژن خوراکی یا لوکال قابل کنترل است.

آترواسکلروز

استروژن اثر محافظتی برای قلب و عروق دارد و با قطع شدن آن در یائسگی مشکلات قلبی و عروقی شایع می شود. برای پیشگیری از این عارضه رژیم هایی مثل استئوپروز کمک کننده است.

افزایش ضخامت موی صورت

بعد از یائسگی ترشح استروژن تخمدان قطع می شود ولی ترشح ستوسترون و هورمون های مردانه آن ادامه می یابد. قبل از یائسگی استروژن اثر خنثی کنندگی بر هورمون های مردانه دارد ولی با حذف اثر آن بعد از یائسگی ، زبر شدن موهای صورت در واکنش به هورمون های مردانه ، اتفاق می افتد.

موارد منع استروژن که باید در زمان یائسگی مد نظر باشد

منع منصرف مطلق استروژن

• سابقه سرطان پستان
• سابقه سرطان آندومتر
• خونریزی واژینال بدون علت مشخص
• بیماریهای کبد
• بیماریهای فعال ترومبوآمبولیک

منع منصرف نسبی استروژن

• اختلالات مزمن کبد
• فشار خون کنترل نشده
• سابقه قبلی بیماری ترومبوآمبولی
• لیومیوم رحم
• اندومتریوز فعال
• پورفیری حاد

سوالات خود را در خصوص این نوشته در بخش کامنت های همین صفحه و یا بخش پرسش و پاسخ سایت مطرح کنید. دکتر رضوانی مستقیم بر سوالات نظارت خواهند داشت.